Σε φάση τελικής επεξεργασίας βρίσκεται ο νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης, με τον υπουργό Εσωτερικών Θοδωρή Λιβάνιο να ανακοινώνει ότι η δημόσια διαβούλευση θα ξεκινήσει τον Ιανουάριο του 2026. Μιλώντας στη Γενική Συνέλευση της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας, ο υπουργός περιέγραψε το χρονοδιάγραμμα, το εύρος των αλλαγών και τις θεσμικές τομές που θα φέρει ο Κώδικας, τονίζοντας ότι «πρόκειται για ένα από τα πιο δύσκολα εγχειρήματα που έχουν γίνει ποτέ στην αυτοδιοίκηση».

Αυτή τη στιγμή, βρίσκεται σε εξέλιξη ένας εντατικός γύρος διαβουλεύσεων ανάμεσα στο Υπουργείο, την ΚΕΔΕ και την ΕΝΠΕ, με ορόσημο τη Γενική Συνέλευση της ΚΕΔΕ στις 17 Δεκεμβρίου, όπου θα οριστικοποιηθεί το κείμενο πριν περάσει στο στάδιο της δημόσιας διαβούλευσης και, στη συνέχεια, στη Βουλή.

Ο Λιβάνιος υπογράμμισε ότι το θεσμικό πλαίσιο της αυτοδιοίκησης παραμένει ετερογενές και παρωχημένο, με ισχύουσες ακόμη διατάξεις από το 1958 και το 1959. «Το σύστημα της αυτοδιοίκησης είναι απέραντο», σημείωσε, εξηγώντας ότι ο νέος Κώδικας συγκεντρώνει πλήθος διατάξεων που μέχρι σήμερα βρίσκονταν διάσπαρτες.

Χρηματοδοτήσεις και στελέχωση: Τι προβλέπεται και τι όχι

Ο υπουργός ξεκαθάρισε ότι ο Κώδικας δεν περιλαμβάνει την κάθετη νομοθεσία, όπως πολεοδομικά ή ζητήματα κοινωνικής πολιτικής, αλλά αποτελεί «το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της αυτοδιοίκησης».

Χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως είπε, δεν προβλέπονται από τον Κώδικα:
«Κανένας Κώδικας δεν έφερε χρηματοδοτικά εργαλεία. Αυτά θεσπίζονται παράλληλα».
Τόνισε όμως ότι σήμερα υπάρχουν πολύ περισσότερα διαθέσιμα χρηματοδοτικά σχήματα, άρα η απορροφητικότητα των δήμων είναι κρίσιμη.

Στο ζήτημα του προσωπικού, εξήγησε ότι ο Κώδικας δεν έχει σχετικές προβλέψεις, όμως υπενθύμισε τις τελευταίες θετικές αλλαγές:

• εγκρίνονται όλες οι προσλήψεις στις ανταποδοτικές υπηρεσίες,
• λύθηκε το πρόβλημα αναπληρώσεων στους ορεινούς δήμους,
• με το νέο πληροφοριακό σύστημα του ΑΣΕΠ (έτοιμο σε λίγες εβδομάδες) οι διαδικασίες θα επιταχυνθούν.

Επίσης ανακοίνωσε ότι όποιος διορίζεται μέσω ΑΣΕΠ και δεν αναλαμβάνει, θα μένει τρία χρόνια εκτός πινάκων.

Τα βασικά σημεία του νέου Κώδικα

1. Οργανωτικά ζητήματα και εκλογικό σύστημα

Ο Κώδικας εκσυγχρονίζει τη δομή των δήμων και περιφερειών, με:

• κατηγοριοποίηση δήμων,
• αλλαγές στον τρόπο εκλογής δημοτικών και περιφερειαρχών,
• εκλογές σε έναν γύρο,
• προώθηση ηλεκτρονικής ψηφοφορίας.

2. Διακυβέρνηση και νομικά πρόσωπα

Ρυθμίζονται ζητήματα λειτουργίας δημοτικών και περιφερειακών νομικών προσώπων, ενώ βρίσκεται υπό επεξεργασία ειδικό κεφάλαιο για την καταστατική θέση αιρετών.

3. Αρμοδιότητες – μηχανισμός μεταφοράς

Για πρώτη φορά καταγράφονται σε ενιαίο κείμενο όλες οι αρμοδιότητες δήμων και περιφερειών.
Θεσπίζεται μόνιμος μηχανισμός μεταφοράς αρμοδιοτήτων με υποχρεωτική μεταφορά πόρων, προσωπικού και υποδομών.

4. Οικονομική διαχείριση

Στόχος είναι η ενοποίηση και ορθολογικοποίηση δεκάδων διασκορπισμένων διατάξεων.
Μεταξύ άλλων θεσπίζονται:

• αξιοποίηση νέων τεχνολογιών,
• ενιαίο πλαίσιο αξιοποίησης δημοτικής περιουσίας,
• νέος μηχανισμός νεολαίας μέσω καθολικής ψηφοφορίας, που αντικαθιστά τα τοπικά συμβούλια νέων.

5. Καθημερινότητα ΟΤΑ – εποπτεία – έλεγχοι

Ο Λιβάνιος ανακοίνωσε ότι εγκαταλείπεται το μοντέλο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και προχωρά η αυτοτελής υπηρεσία εποπτείας, θεσμοθετημένη από το 2010 αλλά ποτέ εφαρμοσμένη.

• Οι 7 επόπτες θα προκηρυχθούν στις αρχές του 2026.
• Ο γενικός επόπτης θα επιλέγεται μέσω ΑΣΕΠ.
• Ο μηχανισμός ελέγχου θα διαλειτουργεί με την ΕΑΔ, το ΓΛΚ και άλλους ελεγκτικούς φορείς.
• Τα ανώτατα αιρετά μέλη (δήμαρχοι, αντιδήμαρχοι, αντιπεριφερειάρχες) θα απαλλάσσονται από την αυτόφωρη διαδικασία, ενώ οι υποθέσεις τους θα εκδικάζονται χωρίς αναβολές.

Τέλος, απαντώντας σε ερώτηση του δημάρχου Θεσσαλονίκης Στ. Αγγελούδη, ο υπουργός ανακοίνωσε ότι στις αρχές του 2026 θα προχωρήσουν οι προσλήψεις νέων δημοτικών αστυνομικών.

Περισσότερες ειδήσεις

ΠΟΜΙΔΑ: Νέος ΕΝΦΙΑ και δεσμεύσεις στους ιδιοκτήτες από το σχέδιο του νέου «Κώδικα Αυτοδιοίκησης»

ΣΤΑΣΥ: «Καμπάνα» 3,8 εκατ. ευρώ στον ανάδοχο αναβάθμισης συρμών του Ηλεκτρικού για αδικαιολόγητες καθυστερήσεις

Επιχείρηση …αντι-graffiti στους συρμούς ηλεκτρικού και μετρό ξεκινά η ΣΤΑΣΥ