Ένα σημαντικό μπαράζ επενδύσεων εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια στην Αθηναϊκή Ριβιέρα, καθώς εκτός από τη μεγάλη επένδυση της Lamda Development στο Ελληνικό, υλοποιείται ο παραλιακός πεζόδρομος – ποδηλατοδρόμος, το μητροπολιτικό πάρκο «ΑΕΝΑΟΝ» και μια σειρά άλλων αναπλάσεων σε μαρίνες και πλαζ. Οι δήμοι ωστόσο των περιοχών αυτών κρούουν των κώδωνα του κινδύνου, καθώς οι σημαντικές ελλείψεις στον τομέα των υποδομών, ο λανθασμένος σχεδιασμός αρκετών έργων, αλλά και η απουσία ουσιαστικής επικοινωνίας των επενδυτών με την τοπική αυτοδιοίκηση, επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό τα νότια προάστια.
Στο πλαίσιο του συνεδρίου Athens Riviera Summit 2025, ο δήμαρχος Αλίμου Ανδρέας Κονδύλης προειδοποίησε ότι η Αθηναϊκή Ριβιέρα κινδυνεύει να ακολουθήσει το παράδειγμα της Μυκόνου και της Σαντορίνης, εάν συνεχιστεί ο φρενήρης ρυθμός επενδύσεων χωρίς την ταυτόχρονη ανάπτυξη των αναγκαίων υποδομών. Υπενθύμισε ότι στα δύο δημοφιλή νησιά η ζήτηση ξεπέρασε τις δυνατότητες των τοπικών υποδομών, με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν ακόμα και βασικές δημόσιες υπηρεσίες, όπως η αποκομιδή απορριμμάτων, υπό το βάρος των αφίξεων. Κατά τον ίδιο τρόπο, οι νότιες ακτές της Αττικής απειλούνται σήμερα να γεμίσουν με ξενοδοχεία και εμπορικούς χώρους που εντυπωσιάζουν, αλλά χωρίς την αντίστοιχη στήριξη από δίκτυα ύδρευσης, αποχέτευσης, συγκοινωνίες και πράσινες υποδομές.
Η έλλειψη ωστόσο βασικών οδικών αξόνων και μέσων μαζικής μεταφοράς αποτελεί το μεγαλύτερο αγκάθι για την τοπική κοινωνία. Χθες (1/10) οι δήμαρχοι Ηλιούπολης, Βύρωνα, Ελληνικού–Αργυρούπολης, Αγίου Δημητρίου και Δάφνης – Υμηττού έστειλαν ισχυρό μήνυμα προς την κυβέρνηση, ζητώντας την άμεση προώθηση της Αστικής Σήραγγας Ηλιουπόλεως, ενός έργου που χαρακτηρίζουν ζωτικής σημασίας για τις περιοχές τους. Μαζί με εκατοντάδες κατοίκους, προχώρησαν σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας στη λεωφόρο Κατεχάκη, πραγματοποιώντας και συμβολική διακοπή της κυκλοφορίας.
Οι δήμαρχοι υπογράμμισαν ότι οι πόλεις τους ασφυκτιούν καθημερινά από τον κυκλοφοριακό φόρτο, την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής και τους αυξανόμενους κινδύνους για την ασφάλεια των πολιτών. Κάλεσαν τα αρμόδια υπουργεία να παρουσιάσουν σαφές σχέδιο, δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα και να διασφαλίσουν τη θεσμική συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Παράλληλα, υπέγραψαν κοινή επιστολή με αιτήματα που αφορούν την πρόσβαση στις μελέτες, την άμεση ενημέρωση για την πορεία του έργου, την κατάρτιση σαφούς χρονοδιαγράμματος και τη ρητή δέσμευση ότι δεν θα επιβληθούν διόδια. Η πρωτοβουλία αυτή, που αποτελεί συνέχεια του Κοινού Διαδημοτικού Συμβουλίου της 23ης Ιουλίου 2025, δείχνει την αποφασιστικότητα να συνεχιστούν οι κινητοποιήσεις έως ότου υπάρξει ουσιαστική πρόοδος.
Ωστόσο, το έργο της Σήραγγας Ηλιουπόλεως, που αποτελεί Πρότυπη Πρόταση της κοινοπραξίας ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Άκτωρ Παραχωρήσεις (νυν Aktor) – Άβαξ, παραμένει στάσιμο λόγω έλλειψης χρηματοδότησης, παρότι σημαντικό μέρος των μελετών έχει ήδη καλυφθεί από τη Lamda Development.
Κρίσιμη η επέκταση του μετρό στα νότια προάστια
Στο επίκεντρο της ανησυχίας βρίσκεται και το μέλλον της επέκτασης της Γραμμής 2 του Μετρό. Όπως ανακοίνωσε βέβαια ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας Ελληνικό Μετρό ΑΕ Νίκος Κουρέτας προ ημερών, μετά το Ίλιον η προτεραιότητα στρέφεται πλέον προς τη Γλυφάδα και το Ελληνικό. Η ένταξη του Μετρό στην καρδιά της ανάπλασης θεωρείται στρατηγικής σημασίας, καθώς θα διασφαλίσει τη σύνδεση με το μεγαλύτερο αστικό έργο της χώρας. Οι μελέτες έχουν ήδη ξεκινήσει, ωστόσο το κρίσιμο ζήτημα παραμένει η εξεύρεση χρηματοδότησης και η αυστηρή τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων, σε μια περίοδο που η ανάγκη για βιώσιμες μετακινήσεις είναι πιο έντονη από ποτέ.
Η νέα κατεύθυνση ανοίγει τον δρόμο για αλλαγή στη χάραξη της επέκτασης προς Γλυφάδα, καθώς ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε σήραγγα 4,5 χλμ. με τρεις σταθμούς: Στην Άνω Γλυφάδα, στη συμβολή λεωφόρου Βουλιαγμένης – Γρηγορίου Λαμπράκη και στην πλατεία Αγίου Κωνσταντίνου, όπου θα βρισκόταν ο τερματικός.
Προβληματισμός για τη διαχείριση των απορριμμάτων
Την ίδια στιγμή, έντονη είναι η ανησυχία για τον συνεχώς αυξανόμενο όγκο απορριμμάτων και την έλλειψη μονάδων επεξεργασίας, πρόβλημα που εκτιμάται ότι θα διογκωθεί με τη λειτουργία του Ελληνικού.
Όπως επισήμανε με τη σειρά του, ο δήμαρχος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, πολλά από τα έργα των νοτίων προαστίων δεν έχουν σωστό σχεδιασμό, χαρακτηρίζονται από υπερβολική δόμηση και συχνά αγνοούν τις ανάγκες των κατοίκων. «Οι επενδυτές, όπως και οι τοπικές αρχές, καλούνται να λάβουν σοβαρά υπόψη τις τοπικές ιδιαιτερότητες και τις περιβαλλοντικές παραμέτρους. Ο ρόλος των δήμων είναι κρίσιμος, καθώς πρέπει να εξηγήσουν στους επενδυτές τι πρέπει να αποφύγουν και ποιες παγίδες καραδοκούν», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Το πρόβλημα, όπως τονίζουν τα στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης, είναι ότι ο σχεδιασμός των έργων δεν γίνεται με το βάθος που απαιτείται. Συχνά επικρατεί η λογική της οικονομικής βιωσιμότητας και της γρήγορης απόδοσης, χωρίς ουσιαστική πρόβλεψη για τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες. Έτσι, τα σχέδια μεταβάλλονται διαρκώς, οι προτεραιότητες αναθεωρούνται και οι κάτοικοι μένουν με την αίσθηση ότι οι ανάγκες τους δεν βρίσκονται στο επίκεντρο. Η αλήθεια είναι πως χωρίς έναν ενιαίο και ολοκληρωμένο σχεδιασμό, η σημερινή «κοσμογονία έργων» που γεννά προσδοκίες μπορεί να εξελιχθεί σε πηγή νέων και πιο σύνθετων προβλημάτων.
Οι ενστάσεις αυτές έχουν ήδη οδηγήσει σε προσφυγές. Προ ημερών, έντεκα κάτοικοι του Ελληνικού και της Γλυφάδας, μαζί με τον Εξωραϊστικό Πολιτιστικό και Αθλητικό Σύλλογο Κατοίκων Κάτω Ελληνικού, προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας να ακυρωθεί το Προεδρικό Διάταγμα του 2018 για το Ελληνικό που ενέκρινε το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης, καθώς και σειρά οικοδομικών αδειών. Στο επίκεντρο της προσφυγής βρίσκεται ο πύργος του Riviera Tower. Οι κάτοικοι υποστηρίζουν ότι οι άδειες δόθηκαν με «παρεκκλίσεις» από τον τότε υφυπουργό Περιβάλλοντος και ότι τα ύψη των κτιρίων ξεπερνούν τα επιτρεπόμενα όρια.
Υπενθυμίζεται ότι και οι δήμοι Γλυφάδας και Αλίμου, μαζί με τον Σύνδεσμο Δήμων Μητροπολιτικού Πόλου, έχουν προσφύγει στο ΣτΕ κατά της Κοινής Υπουργικής Απόφασης που εκδόθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο και αλλάζει σημαντικά το πολεοδομικό καθεστώς της μαρίνας του Αγίου Κοσμά. Στο στόχαστρο τους βρέθηκε η τεχνητή παραλία που προβλέπεται να δημιουργηθεί, η αύξηση της δόμησης στη μαρίνα και οι επιπτώσεις στην τέταρτη παραλία της Γλυφάδας, η οποία βρίσκεται ακριβώς δίπλα.