Ένα πρωτοφανές επίπεδο παγκόσμιας παραγωγής πυρηνικής ενέργειας καταγράφηκε το 2024, ωστόσο η διατήρησή του τα επόμενα χρόνια θα είναι δύσκολη, λόγω της έλλειψης απαραίτητων επενδύσεων, της γήρανσης των εγκαταστάσεων και των δυσκολιών ως προς την εκτέλεση έργων, όπως αναφέρει η έκθεση “World Nuclear Industry Status Report” που αναμεταδίδει το Reuters.
Η πυρηνική ενέργεια βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος πολλών χωρών που κάνουν τη δική τους προσπάθεια για να απεξαρτηθούν από τα ορυκτά καύσιμα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, προωθούν έντονα την πυρηνική ενέργεια ως κεντρικό πυλώνα της πολιτικής τους, εξασφαλίζοντας πρόσφατα συμφωνίες με άλλες χώρες για την ενίσχυση της παραγωγής.
Το ρεκόρ παραγωγής του 2024
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, η παγκόσμια παραγωγή πυρηνικής ενέργειας έφτασε το 2024 σε επίπεδο ρεκόρ, στις 2,6 TWh μετά από διετή πτώση, κυρίως χάρη στην ανάπτυξη που σημειώθηκε στην Κίνα. Ωστόσο, για να παραμείνει σταθερή η παγκόσμια παραγωγή μέχρι το 2030, θα χρειαστούν 44 επιπλέον μονάδες πέρα από αυτές που ήδη έχουν προγραμματιστεί.
Ανασταλτικοί παράγοντες της εν λόγω ανάπτυξης που ενδεχομένως οδηγήσουν σε μείωση του μεριδίου της πυρηνικής ενέργειας στην περιφερειακή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, είναι η γήρανση των εγκαταστάσεων, η βραδύτητα στις κατασκευές, η επιτάχυνση της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η αποκλειστική σχεδόν ανάπτυξη στην Κίνα.
Ανταγωνισμός και καθυστερήσεις
Ο ανταγωνισμός από τις φθηνότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (εκτός υδροηλεκτρικών) και τις μπαταρίες αποθήκευσης αναμένεται να έχει ευρύ αντίκτυπο. Η έκθεση σημειώνει ότι οι επενδύσεις στις ΑΠΕ ήταν πέρυσι 21 φορές μεγαλύτερες από αυτές στην πυρηνική ενέργεια, ενώ η πρόσθετη δυναμικότητα που εγκαταστάθηκε, ήταν πάνω από 100 φορές μεγαλύτερη από την καθαρή αύξηση της πυρηνικής ενέργειας.
Παράλληλα, το κόστος των μπαταριών μειώθηκε κατά περίπου 40% το 2024, ενώ το κόστος των πυρηνικών σταθμών συνεχίζει να αυξάνεται. «Μαζί, αυτές οι νέες τεχνολογίες εξελίσσονται προς ένα άκρως ευέλικτο, πλήρως ηλεκτροδοτούμενο ενεργειακό σύστημα και ανταγωνίζονται τα παραδοσιακά κεντρικά συστήματα ορυκτών καυσίμων και πυρηνικής ενέργειας» αναφέρει η έκθεση.
Τα πυρηνικά έργα σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν μεγάλες καθυστερήσεις. Από το 2020 έως τα μέσα του 2025, 44 από τις 45 νέες κατασκευές παγκοσμίως αναλήφθηκαν από κινεζικές ή ρωσικές κρατικές εταιρείες, σε χώρες όπως η Αίγυπτος και η Τουρκία. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη για μια δυναμική παγκόσμια επέκταση της πυρηνικής ενέργειας και το μερίδιό της στην παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο ήταν 9% το 2024, πιθανότατα θα μειωθεί περαιτέρω, εκτός εάν βελτιωθούν σημαντικά ο χρόνος παράδοσης των έργων και η οικονομική τους αποδοτικότητα.
Ακόμα και οι Μικροί Αρθρωτοί Αντιδραστήρες (SMRs) παραμένουν σε μεγάλο βαθμό μια θεωρητική φιλοδοξία. Παρά την αύξηση της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης, καμία κατασκευή δυτικού SMR δεν έχει ξεκινήσει. Εξαίρεση αποτελεί η Κίνα, η οποία έχει δύο σχέδια SMR είτε σε λειτουργία είτε υπό κατασκευή.
