Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε σήμερα (13/11) το νέο σχέδιο της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 90% έως το 2040, ανοίγοντας τον δρόμο ώστε ο στόχος να ενσωματωθεί επίσημα στο ευρωπαϊκό δίκαιο.
Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα στοιχεία του πακέτου είναι η δυνατότητα των κρατών-μελών να «μεταφέρουν» έως και 5% των απαιτούμενων μειώσεων σε τρίτες χώρες μέσω αγοράς πιστώσεων άνθρακα (carbon credits), κάτι που ήδη έχει προκαλέσει πολιτικές και επιστημονικές αντιδράσεις.
Με βάση το νέο πλαίσιο, τα κράτη της ΕΕ μπορούν να καλύψουν έως και 5% των υποχρεώσεών τους αγοράζοντας μειώσεις εκπομπών από χώρες εκτός Ένωσης. Αυτό σημαίνει ότι η πραγματική μείωση για τη βιομηχανία της ΕΕ περιορίζεται στο 85% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990.
Οι πιστώσεις άνθρακα αποτελούν διαχρονικό σημείο τριβής: πολλοί ειδικοί τονίζουν ότι συχνά δεν εξασφαλίζουν πραγματικές ή μόνιμες μειώσεις, ενώ ορισμένα προγράμματα έχουν κατηγορηθεί για αμφίβολη αποτελεσματικότητα. Η ΕΕ υπόσχεται αυστηρούς ποιοτικούς ελέγχους, όμως η δυσπιστία παραμένει.
Παρά τον πολιτικό συμβιβασμό, το νέο κλιματικό σχέδιο δεν φτάνει τις συστάσεις της επιστημονικής επιτροπής της ΕΕ, που ζητούσε τουλάχιστον 90% πραγματικές μειώσεις χωρίς offsets. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, μόνο έτσι μπορεί να διατηρηθεί η άνοδος της θερμοκρασίας κάτω από τον 1,5°C, το κρίσιμο όριο για την αποφυγή ακόμα πιο ακραίων καυσώνων και ξηρασιών.
Ωστόσο, το πακέτο θεωρείται πιο φιλόδοξο από τις δεσμεύσεις πολλών μεγάλων οικονομιών – μεταξύ αυτών και της Κίνας
Η πρόταση εγκρίθηκε με 379 ψήφους υπέρ, 248 κατά και 10 αποχές. Απορρίφθηκε και η τροπολογία της ομάδας Patriots for Europe, η οποία ζητούσε να ακυρωθεί πλήρως ο κλιματικός στόχος.
Οι υπουργοί Περιβάλλοντος των κρατών-μελών είχαν ήδη δώσει την έγκρισή τους την προηγούμενη εβδομάδα, ώστε η ΕΕ να φτάσει στο COP30 με ξεκάθαρη κλιματική γραμμή και χωρίς κενά στρατηγικής.
Παρά τη σημερινή έγκριση, η εφαρμογή του νέου πλάνου δεν θα είναι εύκολη. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με:
• αυξημένες αμυντικές δαπάνες
• πίεση από τους αμερικανικούς δασμούς
• την ανάγκη στήριξης ενεργοβόρων βιομηχανιών
• την ευρύτερη ενεργειακή αστάθεια
Σε αυτό το πλαίσιο, η υλοποίηση του στόχου για το 2040 αναμένεται να αποτελέσει μια από τις πιο δύσκολες ισορροπίες για την επόμενη δεκαετία.
Περισσότερες ειδήσεις
Από το Παρίσι του 2015 στη Μπελέμ της Cop30 — Πώς χάθηκε η «μάχη» του +1,5°C
Από superfood σε… οικολογικό εφιάλτη — Ποιος θα «σώσει» τον Αμαζόνιο από τη σόγια;
Οι πλούσιοι ρυπαίνουν, οι φτωχοί πληρώνουν – Η νέα πραγματικότητα της κλιματικής ανισότητας
