Μια από τις πιο ρεαλιστικές, και ανησυχητικά ειλικρινείς εκθέσεις για το μέλλον της παγκόσμιας ενέργειας και της πράσινης μετάβασης, παρουσίασε σήμερα (4/11) ο γαλλικός ενεργειακός κολοσσός TotalEnergies.

Σύμφωνα με την ετήσια Έκθεση Ενεργειακών Προοπτικών, η παγκόσμια ζήτηση για πετρέλαιο θα συνεχίσει να αυξάνεται έως το 2040, προτού αρχίσει σταδιακά να υποχωρεί, καθώς η διεθνής κοινότητα παλεύει να ισορροπήσει ανάμεσα σε ανάγκες ανάπτυξης και στόχους απανθρακοποίησης.

Η εταιρεία επισημαίνει ότι σήμερα 4,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο δεν έχουν πρόσβαση σε επαρκή επίπεδα ενέργειας, που αποτελεί προϋπόθεση για αξιοπρεπή εκπαίδευση, υγεία και ανάπτυξη.

Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ευθύνεται για 14 δισ. τόνους CO₂ ετησίως, αποτελώντας την πρώτη πηγή εκπομπών, ενώ ακολουθούν οι μεταφορές και η παραγωγή θερμότητας.

Από το 2015 και τη Συμφωνία του Παρισιού, η ένταση άνθρακα του παγκόσμιου ενεργειακού συστήματος έχει αρχίσει να μειώνεται, κυρίως χάρη στην ταχεία διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών — που κάλυψαν σχεδόν το 80% της αύξησης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας το 2023–2024.

Ωστόσο, η μετάβαση προχωρά με διαφορετικές ταχύτητες:

• Οι ΗΠΑ έχουν επιτύχει ενεργειακή ανεξαρτησία χάρη στο σχιστολιθικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
• Η Κίνα κυριαρχεί πλέον στις καθαρές τεχνολογίες (φωτοβολταϊκά, μπαταρίες, ηλεκτρικά οχήματα), κατέχοντας περίπου 80% του παγκόσμιου μεριδίου αγοράς.
• Η Ευρωπαϊκή Ένωση προηγείται στην αποανθρακοποίηση, αλλά αντιμετωπίζει τεράστιες ανάγκες επενδύσεων στα δίκτυα και κοινωνική κόπωση από το κόστος της πράσινης μετάβασης.

Η νέα πρόβλεψη: Ζήτηση πετρελαίου έως το 2040

Στην πιο πρόσφατη πρόβλεψη, ο Patrick Pouyanne, CEO της TotalEnergies, αποφεύγει να προσδιορίσει το ακριβές έτος κορύφωσης της ζήτησης, λέγοντας πως «ακόμη και μέσα στην εταιρεία υπάρχουν διαφορετικές εκτιμήσεις».

Σύμφωνα με την έκθεση:

• Η παγκόσμια κατανάλωση πετρελαίου θα φτάσει τα 108 εκατ. βαρέλια/ημέρα το 2040 (αύξηση 5%),
• Πριν μειωθεί στα 98 εκατ. βαρέλια/ημέρα το 2050.
  Στο “Momentum” σενάριο, η ζήτηση μειώνεται στα 79 εκατ. βαρέλια, και στο Paris-aligned “Rupture” σενάριο, στα 55 εκατ. βαρέλια.

Παράλληλα, η ζήτηση για φυσικό αέριο προβλέπεται να αυξηθεί 10% έως το 2050, φτάνοντας τα 4.620 δισ. κυβικά μέτρα, ενώ η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται να διπλασιαστεί στα 57.140 TWh. Τα data centers μόνο τους θα καταναλώνουν 7% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας, με την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης να καθιστά απρόβλεπτες τις μελλοντικές ανάγκες.

Τρία ενεργειακά μονοπάτια έως το 2050

Η TotalEnergies προτείνει τρία σενάρια για την επόμενη γενιά:

• Trends – Διατήρηση της σημερινής τροχιάς: σταδιακή μείωση του άνθρακα, στασιμότητα στα ηλεκτρικά οχήματα, και αύξηση των ορυκτών καυσίμων ως το 2040. Θερμική αύξηση: +2,6°–2,8°C.
• Momentum – Πιο φιλόδοξο: ΟΟΣΑ σε ουδετερότητα το 2050, Κίνα το 2060, φυσικό αέριο ως “μεταβατικό καύσιμο” και νέα καθαρή ενέργεια για βιομηχανία και μεταφορές. Θερμική αύξηση: +2,2°–2,4°C.
• Rupture – Το ιδανικό “Παρισινό” σενάριο με πλήρη παγκόσμια συνεργασία και αποκλιμάκωση κάτω από +2°C. Προς το παρόν, θεωρείται πολιτικά ανέφικτο.

Κοινό στοιχείο και στα τρία: η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια εκτοξεύεται, το φυσικό αέριο παραμένει κομβικό και η ανάπτυξη νέων πετρελαϊκών και αερίων κοιτασμάτων θα συνεχιστεί για να καλυφθούν οι φυσικές απώλειες παραγωγής.

Όπως εξηγεί ο Aurélien Hamelle, Πρόεδρος Στρατηγικής & Βιωσιμότητας της TotalEnergies:

«Από τη Συμφωνία του Παρισιού, το ενεργειακό σύστημα προόδευσε επιτρέποντας την ανάπτυξη των αναδυόμενων οικονομιών, μειώνοντας παράλληλα την ένταση άνθρακα της ενέργειας που παράγεται».

«Βρισκόμαστε ακόμη σε φάση energy addition, όχι energy transition: το 2050, τα ορυκτά καύσιμα θα καλύπτουν το 60% της παγκόσμιας πρωτογενούς ενέργειας, έναντι 80% σήμερα».

Ο Hamelle υπογραμμίζει ότι οι δημόσιες πολιτικές πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στις τεχνολογίες με το χαμηλότερο κόστος μείωσης CO₂, και να ενισχύσουν τη διεθνή συνεργασία μέσω του μηχανισμού εμπορίας ανθρακικών πιστώσεων (Άρθρο 6 της Συμφωνίας του Παρισιού).

Βρείτε όλη

Διαβάστε επίσης:

• «Ζεσταίνει τις μηχανές της» η TotalEnergies για την επανεκκίνηση του γιγαντιαίου έργου LNG στη Μοζαμβίκη

• «Ασπίδα» για την TotalEnergies η ηλεκτρική ενέργεια κόντρα στην αστάθεια πετρελαίου και φυσικού αερίου

• Ανθεκτικά αποτελέσματα για την TotalEnergies το γ΄τρίμηνο εν μέσω πτώσης τιμών και ράλι διύλισης