Ζήτημα χρόνου είναι πλέον οι ανατιμήσεις στα τιμολόγια του νερού, καθώς αφενός ο εφιάλτης της λειψυδρίας υποχρεώνει στην εκτέλεση έργων προκειμένου τόσο η Αττική όσο και η υπόλοιπη χώρα να μη διψάσουν και αφετέρου η ισχύουσα ευρωπαϊκή οδηγία έχει καταστήσει σαφές ότι θα πρέπει να επιτυγχάνεται η ανάκτηση του κόστους.
ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, αλλά και το σύνολο των κατά τόπους Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) ανά την Ελλάδα αναμένουν το πράσινο φως από την Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) προκειμένου να προχωρήσουν σε αυξήσεις το προσεχές διάστημα, ενώ την ίδια στιγμή εκτιμάται ότι πάνω από το 50% του νερού εξακολουθεί να «χάνεται» μέσα από τα δίκτυα διανομής.
Εν τω μεταξύ «τριγμούς» εξακολουθεί να προκαλεί το ζήτημα της ρύθμισης της αγοράς, στην οποία εμπλέκονται περισσότεροι από 740 φορείς στην επικράτεια, με το υπουργείο Περιβάλλοντος να μην έχει προχωρήσει ακόμα στην κατάθεση στη Βουλή του νομοσχεδίου για τις συνενώσεις των ΔΕΥΑ.
Οι …ελέφαντες στο δωμάτιο, πάντως, φαίνεται ότι είναι δύο, με τον πρώτο να είναι το αυξημένο ενεργειακό κόστος, για το οποίο οι ΔΕΥΑ δεν έχουν επιδοτηθεί προκειμένου να αντέξουν, και τον δεύτερο η διαχείριση του αρδευτικού νερού που αποτελεί ποσοστό έως και 85% της συνολικής κατανάλωσης.
Σε κάθε περίπτωση οι ανατιμήσεις φαίνεται ότι είναι προ των πυλών: «Από την πρόσφατη ανακοίνωση της Κομισιόν προκύπτει μια διάσταση που στην Ελλάδα αγνοούμε και αφορά την ανάκτηση του κόστους», επεσήμανε πριν λίγες ημέρες ο πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ, Γιώργος Στεργίου κατά την τοποθέτησή του στο Greek Water Summit: «Δεν μπορεί να έχεις υποδομές και δομές που υπηρετούν το κοινωνικό σύνολο, αλλά είναι μονίμως ζημιογόνες. Αυτό δεν είναι βιώσιμο. Υποθηκεύει τελικά την κοινωνική μας αποστολή και τον δημόσιο χαρακτήρα και των επιχειρήσεων που υπηρετούμε ανεξάρτητα αν είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο ή όχι», ανέφερε. Ξεκαθάρισε, πάντως, ότι το νερό θα πρέπει να παραμείνει σε χαμηλές τιμές χωρίς όμως αυτό να υπονομεύσει την αδιάλειπτη υδροδότηση των πολιτών ανεξάρτητα από τις κλιματολογικές συνθήκες, όπως είπε.
Ενεργειακό κόστος και λειψυδρία «πιέζουν» για μεγάλες αυξήσεις
Και οι δήμοι γνωρίζουν, πάντως, ότι οι αυξήσεις σε μία περίοδο κατά την οποία τα έργα για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας σε όλη τη χώρα έως το 2030 κοστολογούνται από το αρμόδιο υπουργείο σε περίπου 10 δισεκατομμύρια ευρώ, είναι αναπόφευκτες.
«Είναι δεδομένο ότι η ΚΥΑ που υπάρχει αυτή τη στιγμή θα φέρει ανατιμήσεις και αυτές οι ανατιμήσεις θα είναι μεγάλες και θα πρέπει να τις πούμε για να προετοιμάσουμε τον κόσμο», υπογράμμισε ο Α΄ Αντιπρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και δήμαρχος Βάρης, Βούλας, Βουλιαγμένης, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος προσθέτοντας ότι το ενεργειακό κόστος στη χώρα μας «παραμένει ανεξήγητα υψηλό, παρότι είμαστε πλέον παραγωγός χώρα με πολύ μεγάλο ποσοστό στις ΑΠΕ».
«Όλοι θέλουμε να αποφύγουμε να πούμε αυτό, το οποίο είναι αυτονόητο. Όταν βασικός συντελεστής στη διαχείριση του νερού είναι το ενεργειακό κόστος που κάποτε ήταν το 19% του κύκλου εργασιών μιας επιχείρησης και τώρα είναι το 40%, μπορούν τα τιμολόγια να μείνουν τα ίδια;
Όταν υπάρχει μια ΚΥΑ που μιλάει για ανάκτηση, υπάρχουν νέες οδηγίες από την Ευρώπη που απαιτούν λεπτομερείς αναλύσεις που είναι κοστοβόρες, όλα αυτά δεν σημαίνουν αυξημένο κόστος; Η Πολιτεία πρέπει να καταλάβει ότι ο άλλος ελέφαντας στο πρόβλημα της τιμολόγησης του νερού είναι το ενεργειακό κόστος όπου τα έχουμε κάνει θάλασσα, αφού είμαστε η μοναδική ενεργειακή χώρα που δεν έχει καμία συμμετοχή στην ενεργειακή παραγωγή η Τοπική Αυτοδιοίκηση καθώς ακόμα και εκείνοι που πρώτοι έφτιαξαν ενεργειακές κοινότητες, που ετοιμάστηκαν δεν πήραν σύνδεση στον ενεργειακό χώρο», σημείωσε από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ένωσης ΔΕΥΑ και δήμαρχος Ρεθύμνης, Γιώργος Μαρινάκης.
Συνενώσεις με σύνεση και σχέδιο απαιτούν οι ΔΕΥΑ
Αντιδράσεις, πάντως εξακολουθεί να προκαλεί και το ζήτημα των συνενώσεων των ΔΕΥΑ ειδικά μετά την τελευταία κίνηση του υπουργείου να θέσει σε δημόσια διαβούλευση διάταξη, η οποία ανάβει το πράσινο φως εκτέλεσης των απαραίτητων έργων σε περιοχές που θα κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λειψυδρίας, στις ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ ανεξαρτήτως γεωγραφικών ορίων και αρμοδιότητας. Στο θέμα είχε αναφερθεί αναλυτικά σε ρεπορτάζ του το energodromio.gr.
Σύμφωνα με τον κ. Στεργίου, το ζήτημα του νερού έχει υπερτοπικό χαρακτήρα και απαιτεί ευρύτερες συμμαχίες με τις δύο εταιρείες να συνδράμουν στην ταχύτερη προώθηση των τευχών δημοπράτησης όπου απαιτείται διαγωνισμός και στην επίβλεψη των έργων με το επιστημονικό τους δυναμικό.
«Αν θέλει ένας πάροχος όλη την Κρήτη από την Γραμβούσα μέχρι τη Σητεία, αλλά με όλα τα προβλήματά της, να την πάρει. Αν θέλουν όμως να κάνουν εκείνοι τους στρατηγούς, κι εμείς να είμαστε οι φαντάροι της λάντζας, αυτό δεν το δεχόμαστε», ανέφερε από την πλευρά του ο κ. Μαρινάκης συμπληρώνοντας ότι αυτά τα γενικόλογα σχέδια είναι που
«αφυδατώνουν» τον εθελοντισμό που και λόγω εγγύτητας ωθεί τους υπαλλήλους στην περιφέρεια να παρεμβαίνουν άμεσα σε βλάβες.
Προσπάθεια απαξίωσης των ΔΕΥΑ βλέπει ο κ. Κωνσταντέλλος, ο οποίος ανέφερε ότι «ο στραγγαλισμός τους δεδομένου ότι ήταν οι μόνες που έμειναν εκτός της κάλυψης του ενεργειακού κόστους, επιχειρείται προκειμένου να προχωρήσει το σχέδιο ομογενοποίησης σε επίπεδο ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ ή άλλων φορέων». Προσέθεσε ότι η διαχείριση των υδάτων δεν χρειάζεται ένα «κράτος – αγκαλίτσα», καθώς στην περιφέρεια δεν μπορούν να ισχύσουν οριζόντιες λύσεις, ούτε συνενώσεις με βίαιο χαρακτήρα παρά μόνο με τεκμηρίωση και τοπική συναίνεση.
